نشست هم‌اندیشی تشریح و بررسی اسناد توسعه استان تهران و شهرستانها ویژه سازمانهای مردم‌نهاد روز یکشنبه 21ام مهرماه و با حضور شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه و در دفتر مرکزی شورای اسلامی استان تهران برگزار شد.
محمد ابویی مدیر عامل خانه شهریاران جوان با اشاره به نقش و وظیفه شورای استان تهران در ماموریت نظارت، تولید ایده، و هماهنگی‌های بین‌بخشی میان نهادهای استان و سازمانهای جامعه مدنی برگزاری این جلسه را ضروری دانست و هدف اصلی آن را دعوت و استفاده از سازمانهای مردم‌نهاد در فرایند اجرای سند توسعه استان و شهرستانها اعلام کرد.
ابویی همچنین با تشکر از شبکه موسسات نیکوکاری و خیریه برای هماهنگی حضور نمایندگان سازمانهای مردم‌نهاد تمایل شورای استان را برای دستیابی به یک سند همکاری برای همکاری سازمانهای مردم‌نهاد و شورای استان تهران ابراز کرد.
اسناد توسعه استان تهران و شهرستانها (1396-1400) توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی استان تهران در سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه شده‌است. تغییر اصلی این سند نسبت به اسناد مشابه توسعه استانی، تغییر نگرش به توسعه، رویکرد پایین به بالا و توجه و برنامهریزی برای توسعه تمامی شهرستان‌های استان تهران، و تنظیم مبتنی بر رهیافت‌های سند آمایش استان تهران است.
شهرام عدالتی سرپرست معاونت هماهنگی برنامه و بودجه سازمان مدیریت تهران که در بخش اعظم این جلسه اسناد توسعه و روش رسیدن به شاخص‌ها و رویکرد آن را برای نمایندگان سازمانهای مردم‌نهاد توضیح می‍داد، از نگاه «دولتی» و «ملی» همیشگی به امر توسعه انتقاد کرد. به رای وی تفاوت و تنوع در اسناد توسعه استان تهران و شهرستانها لحاظ شده و دقیقا به دلیل همین برنامهریزی منطقه‌ای و تلاش برای تمرکززدایی از تهران و کاهش نابرابری در شهرستان‌های استان تهران است که نقش سازمانهای غیردولتی و سازمانهای مدنی در اجرای این سند توسعه پررنگ و حیاتی است.
با وجود حضور شهرستان‌های کوچک استان تهران در میان پرجمعیت‌ترین شهرهای کشور و تمرکز خارق‌العاده منابع، امکانات، ثروت و مشاغل کشور در این استان، اکثر این شهرستانها از جمله اسلام‍شهر، رباط‍کریم، قرچک و ورامین از محرومیت خیلی زیاد آموزشی، بهداشتی، و مسکن رنج می‌برند.
به عنوان مثال شهرستان اسلام‍شهر در حاشیه تهران، امروز 21امین شهر پرجمعیت کشور است اما همچنان در محرومیت عمیق بهداشتی به سر می‌برد. عدالتی به نمونه تخت بیمارستانی اشاره کرد که شهر تهران از لحاظ برخورداری از تخت بیمارستانی شهر اول کشور است. اما چنانچه شهرستان‌های استان را به آن اضافه کنیم ناگهان به رتبه 26ام یا 27ام تنزل می‍کند. در برخی از شهرهای کوچک استان تهران حتی یک تخت بیمارستانی وجود ندارد.
عدالتی در پایان سخنانش با تاکید بر نقش سازمانهای مردم‌نهاد در همکاری برای اجرای اسناد توسعه به خصوص در مواجهه با مسائل اجتماعی و زیست محیطی از نمایندگان آنها خواست تا نکات و دیدگاه خود را در این باب مطرح کنند.
فیروزه صابر مدیر عامل شبکه موسسات نیکوکاری با اشاره به نیاز دولت به NGOها برای توسعه عادلانه استانی گفت: «سند توسعه وقتی معنادار است که سازمانهای غیردولتی، درست مانند بخش خصوی و نهادهای دولتی در پروسه تنظیم و تصمیم‌گیری‍های توسعه حضور و مشارکت داشته باشند، و نباید نظر سازمان‍ها بعد از پایان تدوین سند برای همکاری پرسیده شود.»
مبارزه با بروکراسی، فراهم آوردن امکان رشد و بسترسازی برای توسعه و توا‌ن‌افزایی سازمانهای مدنی از دیگر مسائل مطرح شده توسط نمایندگان سازمانهای مردم‌نهاد بود.
دکتر قاسم‌زاده از شبکه یاری کودکان کار با تاکید بر همین مطلب اضافه کردند که نباید نگاه به NGOها بازوی اجرایی دولت باشد.
ابوالفضل میرقاسمی رئیس هیئت مدیره کانون توسعه کارآفرینی به نقش سازمانهای غیردولتی در توجه به سرمایه اجتماعی، و جلب اعتماد و مشارکت مردم در اجرای برنامه‌های توسعه اشاره کرد.
در ادامه بحث سید اکبر کسائی مدیر عامل خیریه امام علی ع از لزوم مشخص کردن جایگاه سازمانهای غیردولتی در برنامه‌های توسعه و نیاز به توجه ویژه به حاشیه شهرها در کلان‍شهرها گفتند.
همچنین مسئولان موسسه حامی، انجمن پیشگیری از مرگ‍های غیرطبیعی، و موسسه تکرا نیز دیدگاه‌های خود را مطرح نمودند.
در پایان شایان ذکر است که در اسناد توسعه استان تهران و شهرستانها پیشران‌های توسعه برای هریک از شهرستانها جداگانه بر اساس اسناد فرادست، وضع موجود، و تخصص‍های پیشنهادی برای سالهای برنامه ششم تدوین شده‌است. علاقمندان برای مطالعه بیشتر درباره این اسناد به پایگاه thmporg.ir مراجعه کنند.
نویسنده: شیما وزوایی- واحد ارتباطات شبکه ملی
