از پله‌ها که بالا می‌رویم، همه جا اثری از هنر زنان سرپرست خانوار دیده می‌شود. حتی دفتر مدیرعامل نیز از این قاعده مستثنی نیست. تابلو گلیم‌ها، سوزن‌دوزی‌ها، کوسن‌های گل‌دوزی شده؛ همه و همه خبر از توانمندی مددجویان بیناد نیکوکاری رایحه می‌دهد. این بنیاد در حوزه‌های مختلف و تحت عناوین «کلینیک مددکاری و مشاوره»، «موسسه فرهنگی رایحه فاطمه»، «بیناد آموزشی icdl»، «کتابخانه رایحه» و «آموزشگاه عصر خرد» با مجوز ملی فعالیت می‌کنند و تا کنون توانسته با ساختاربندی مناسب و فرایندی علمی، بسیاری از مددجویانش را به مراتب بالایی از جایگاه اجتماعی برساند. «فرزاد میرشکاری» یکی از افراد موفقی است که با کمک بنیاد نیکوکاری رایحه و خلاقیت و توانمندی خودش، توانسته از دل محرومیت‌ها و سختی‌ها بیرون بیاید و حالا در جایگاه یک کارآفرین برتر در کشور فعال باشد. رایحه در توانمندی فرزاد میرشکاری نقش کلیدی دارد و از ایده‌پردازی تا اجرا قدم‌به‌قدم در کنار او بوده است. تاسیس کتابخانه فاطمه‌ها که به عنوان کوچک‌ترین کتابخانه جهان به ثبت‌رسیده است تنها یکی از فعالیتهای ارزشمند میرشکاری است. در حال حاضر نیز بنیاد نیکوکاری رایحه پیشنهاد پرورش «گل‌های آپارتمانی» و کاشت «نهال پیارم» را به میرشکاری ارائه داده و مقدماتش را نیز فراهم کرده است تا این جوان خوش‌ذوق و توانا بتواند در عرصه دیگری نیز بدرخشد. مدیرعامل بنیاد نیکوکاری رایحه از بانویی به نام «ساناز» سخن می‌گوید که توانسته در شهر قلعه‌گنج چهار قنادی راه بی‌اندازد و شهرش را از واردات شیرینی از بندرعباس، بی‌نیاز کند. همینطور او از تاسیس کتابخانه رایحه با هدف توسعه و تامین اقلام و منابع آموزشی و کمک‌آموزشی در «قلعه‌گنج»، «دهدشت»، «سوق« و«تهران» خبر می‌دهد که در سطحی وسیع مملو از کتاب‌های مورد نیاز دانش‌آموزان است تا آن‌ها، اسیر محرومیتی که زندگی در مناطق کم‌برخوردار به آنان تحمیل می‌کند، نشوند. البته این کتابخانه‌ها، صرفا کتاب‌های آموزشی ارائه نمی‌دهند و عناوین گوناگونی از کتب را می‌توان در آن یافت. رایحه تنها به کتابخانه‌های خودش اکتفا نکرده و برای ارتقای دانش و توسعه فرهنگ کتابخوانی همواره به مدارس مختلف همچنین کتابخانه فاطمه‌ها، کتب ارزشمندی را اهدا می‌کند! لازم به ذکر است؛ هدف اصلی این بنیاد «حمایت و توانمندسازی خانواده‌های زن‌سرپرستی که دانش‌آموز مستعد دارند» دانسته می‌شود اما به این معنا نیست که هیچ مردی نتواند از طریق حمایت‌های رایحه به توانمندی برسد. مبنای خیریه رایحه بر اساس ساختار مددکاری، مشاوره، درمان، حمایت تحصیلی، ایجاد منابع مالی و اشتغال پیش می‌رود و بر حسب نیاز، فعالیت‌هایی در حوزه عمرانی ساخت مراکز بهداشتی، آب‌رسانی صنعتی پیشرفته، ساخت و بازسازی مدارس و ساخت مرکز کارآفرینی اشتغال نیز انجام می‌دهد.
روح بخشندگی؛ در خانه ما حاکم بود
فاطمه تندگویان مدیرعامل و موسس بنیاد نیکوکاری رایحه در گفتگو با رسانه شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه می‌گوید: کودکی‌ام را در محله تختی خیابان شاپور گذراندم، فاصله نزدیکش تا دروازه‌غاررا دوست داشتم چون می‌توانستم کمی راحت‌تر به آنجا بروم و به کودکان کم برخوردار، آموزش‌های تحصیلی و فرهنگی ارائه دهم. خوب به خاطر دارم؛ «روح بخشندگی» در خانه ما حاکم بود، خانه‌ای که می‌توان از آن به عنوان مرکزی محلی برای امور فرهنگی و نیکوکاری نیز یاد کرد.
وی افزود: سال چهل و هشت، ۱۶ ساله بودم و برادرم «شهید جواد تندگویان» ۱۹ سال داشت که به دروازه‌غار می‌رفتیم تا علاوه‌بر فعالیتهای سواد‌آموزی فعالیتهای انقلابی نیز داشته باشیم. جریان کارداوطلبانه، مسئولیت اجتماعی، نوع‌دوستی، نگاه عدالت‌بخشی و … همچون بذری بارور از کودکی در ذهن ما کاشته شده بود. جنگ تحمیلی عراق و ایران هم که آغاز شد؛ خانه ما مرکزی برای جمع‌آوری کمک‌های مردمی و ارسال به جبهه بود! خاطرم هست که پدرم چند چرخ خیاطی را در خانه برپا کرده بود تا برای رزمندگان لباس مناسب دوخته شود.
تندگویان اظهار کرد: سال ۵۴ با همسرم در آمریکا زندگی می‌کردیم و زندگی خوبی از نظر مالی و رفاهی داشتیم اما به دلیل روح انقلابی که در ما جریان داشت دوام نیاوردیم، به ایران برگشتیم و در محله «بیمه» تهران ساکن شدیم! این محله با حداقل امکاناتی که داشت، بسیار توجه‌‌ام را به خود جلب کرده بود. با خود فکر کردم: « بـایــد کاری کرد!». می‌خواستم ظرفیت‌های توسعه فرهنگی را در محله بیمه ایجاد کنم و همانطور هم شد. با چند نفر از آشنایانم جامعه محلی کوچکی را از زنان کنش‌گر ایجاد کردیم و به برگزاری دورهای مختلفی که آن زمان، محله خواستارش بود پرداختیم. همچنین جلساتی در روز سه‌شنبه برگزار می‌کردیم که رویکرد مذهبی داشت اما در حقیقت هدف «ایجاد انسجام در محله» را دنبال می‌کرد! هم‌زمان در سمت «مدیریت امور تربیتی تهران؛ بخش خواهران» فعالیت می‌کردم و جامعه مرا جزو اولین زنانی می‌دانست که در سطح مدیریتی کلان کار می‌کند.
زنانی که آگاه و انتخاب‌گر شدند
وی ادامه داد: جریان محلی که بین بانوان شکل گرفت، در سال ۶۴ آغاز شد. پس از ۴ سال فعالیت مستمر؛ سال ۶۸ تصمیم گرفتیم در مسجدی که حامیان ما در روند تکمیلش نقش داشتند، دورهای دو ساله با رویکرد «تحول خانم‌های خانه‌دار» را آغاز کنیم. این دوره بلندمدت منجر به دریافت مدرک نمی‌شد بلکه تغییر نگرش را در پی داشت. نگاه سنتی به «دین» و «زن» همان چیزی بود که در صدد تغییرش برآمدیم. کسانی که در این دوره ثبت‌نام می‌کردند نگرشی تقلیدی به دین داشتند و خود را در جایگاه مستقل زن نمی‌شناختند بلکه زنی بودند خانه‌دار که توانمندی‌های خود را نمی‌شناختند و تحت سرپرستی و وابستگی به «مرد خانه» ایام می‌گذراندند.
فاطمه تندگویان با اشاره به اینکه متاسفانه زنان جامعه هدف ما از منظر نگاه سیاسی نیز منفک بودند و دانشی در این زمینه نداشتند اذعان کرد: ما قصد نداشتیم با جهت‌گیری سیاسی آن‌ها را به سمت حضور در انتخابات‌ها سوق دهیم؛ هدف این بود که زنان آگاه شوند و خود انتخاب‌گر باشند. در تمام این سال‌ها تلاش کردم که جهت‌گیری سیاسی نداشته باشم وقتی جهت‌گیری سیاسی با یک سازمان غیرانتفاعی و غیردولتی تلفیق می‌شود موجب تخریب سازمان می‌گردد. این رویکرد بنده در تمام سال‌های فعالیتم بوده است. علارغم اینکه رویکرد سیاسی من عیان است اما کاملا آن را شخصی می‌دانم و نباید ربطی به بنیاد نیکوکاری رایحه پیدا کند؛ این موضوعی است که همه سازمان‌ها باید به آن توجه ویژه داشته باشند.
وی ادامه داد: زیرساخت یک سازمان مردم نهاد باید با یک جریان فرهنگی و ارزشی پیش برود در غیر این صورت نیروهای داوطلب را سخت می‌توان یافت. سال ۶۸ که دوره دوساله را آغاز کردیم، حرکتی منسجم در جهت امور خیریه وجود نداشت، فعالیت‌ها عمدتا فرهنگی بود. پس از اتمام دوره ۲ ساله دوره ۴ ساله را طراحی کردیم که تا سال ۷۶ نیز ادامه پیدا کرد.
مدیرعامل بنیاد نیکوکاری رایحه اضافه کرد: زنانی که در این دوره‌ها آموزش دیده بودند با تغییر رویکرد خوبی مواجه شدند. آن‌ها خود را دارای مسئولیت اجتماعی می‌دانستند، خانه‌داری را به عنوان یک جریان موازی دنبال می‌کردند، توان مضاعفی داشتند و رویای انجام یک کار ارزشمند را در ذهن خود می‌پروراندند. با دریافت این ظرفیت با ارزش منابع انسانی، تصمیم گرفتیم تا بنیاد نیکوکاری رایحه را به ثبت برسانیم.
حمایت و توانمندسازی خانواده‌های زن‌سرپرستی که دانش‌آموز مستعد دارند
وی با اعلام اینکه رویکرد رایحه از ابتدا تا سال ۸۰ عمدتا فقرزدایی بود گفت: به تجربه دریافتم که باید کاری هدف‌مند را پی بگیریم. به همین جهت با پژوهش‌های بسیار توانستیم ساختار‌های سازمان، شرح وظایف افراد، گروه‌های کاری، تعریف رسالت، چشم‌انداز، هدف و ماموریت را تعریف کنیم. رویکرد ما «حمایت و توانمندسازی خانواده‌های زن‌سرپرستی که دانش‌آموز مستعد دارند» است که هر کدام از کلمات این جمله، بار معنایی خاصی را برای بنیاد رایحه دارد.
تندگویان به توضیح هر یک از این کلمات پرداخت و گفت:
حمایت: در آغاز فعالیت، خانواده ناگزیر از دریافت حمایت است. پس این حمایت‌ها را با توجه به اصول خاصی از رایحه می‌تواند دریافت کند. توانمندسازی: جریانی است که فرد را از نقطه موجود به نقطه مطلوب سوق می‌دهد و معنای مهارت‌افزایی است که فرد باید یک حرفه را به صورت تخصصی آموزش ببیند و توانمند شود. این برای خانواده‌هایی است که شرایط تغییر و توانمندسازی را دارند. ما از فردی که بیمار است انتظار را نداریم و تنها او را به سمت آگاهی و توسعه فردی راهنمایی می‌کنیم.
زن‌سرپرستی: متاسفانه جامعه با وجود باری که بر دوش زنان سرپرست خانوار احساس می‌شود از توجه به آنان غافل مانده است. این قشر در معرض آسیب و سواستفاده قرار دارد به همین علت در رویکرد ما، توجه به زنان سرپرست خانواده از اولویت بالایی برخوردار است.
دانش‌آموز مستعد: حمایت سازمان‌های مردم‌نهاد از مددجوها باید منجر به تغییر در خانواده شود اگر فرزند خانواده به فکر پیشرفت خود نباشد و تلاش نکند فقر بازتولید می‌شود. یکی از اهداف مهم ما پیشگیری از بازتولید فقر است.
احساسی عمل نمی‌کنیم؛ منطقی هستیم
وی در ادامه افزود: در بررسی‌ها، کارنامه دانش‌آموز باید به شکل منطقی رشد کند! اگر متوجه شویم که دانش‌آموز با حمایت‌های تحصیلی همراه نیست و چندان هم پیشرفت شخصی برایش اهمیت ندارد یا مادر به تحصیل فرزندش توجه‌ای نمی‌کند؛ بعد از هشدارها، سنجش محیط زندگی و ایجاد فرصتی یک‌ساله او را ترخیص می‌کنیم. البته ترخیص به این معنا نیست که تمام حمایت‌ها قطع می‌شود. دانش‌آموزان پس از ترخیص همچنان میتوانند از خدمات مشاوره، درمان و … استفاده کنند.
فاطمه تندگویان با اشاره به اینکه در بنیاد رایحه منطق و رفتار عقلانی پررنگ‌تر از احساسات دیده می‌شود گفت: رفتار احساسی و ترحم موجب می‌شود فرد به تکدی‌گری روی بیاورد و در شرایطی که هست به نوعی رسوب کند. در مقابل رفتار منطقی و عقلانی فرد را از جایگاه نامطلوب به تجربه شرایط مطلوب و بهتر سوق خواهد داد.
وی در خصوص مدت حمایت از مددجویان گفت: حداکثر تا ۶ سال از یک مددجو حمایت می‌شود تا بتواند به توانمندی برای تغییر شرایط زندگی برسد اگر در آمار خانواده‌ای را می‌بینیم که ۹ سال است تحت پوشش قرار دارد به خاطر فرزند کوچک خانواده است که در این ۳ سال مازاد تحت حمایت‌های تحصیلی قرار گرفته است.
مردان با توجه به شرایطی خاص میتوانند از رایحه، خدمات دریافت کنند
موسس بنیاد نیکوکاری رایحه با توضیح اینکه مردان نیز میتوانند تحت شرایطی خاص از خدمات این موسسه بهره‌مند شوند بیان کرد: با توجه به وضعیت نابسامان اقتصادی در دوران شیوع کرونا، تصمیم گرفتیم خانواده‌های مرد سرپرست که پدر به هر دلیلی نمی‌تواند مخارج زندگی را تامین کند را هم تحت پوشش قرار دهیم مشروط به اینکه پدر پس از مدتی توانمند شده و به فکر درآمدزایی باشد. این تصمیم به دلیل پیشگیری از آسیب به فرزندان خانواده است که از شرایط اقتصادی و روحی خانواده تاثیر می‌‌پذیرند. در مناطقی مثل جنوب کرمان نیز که خانواده‌ها کپرنشین هستند برای توانمندی زنان نیاز داشتیم تا از توانمندسازی مردان و به طبع آن اعضای خانواده شروع کنیم. در ابتدای فعالیت‌هایمان در این منطقه، زنان حتی در جامعه محلی خودشان نیز نقشی نداشتند اما حالا شرایط فرق کرده است و زنان برای پیشرفت اقتصاد خانواده از توانایی‌های خود استفاده می‌کنند.
جامعه هدف طرح ممتازین، دانش‌آموزان باهوش و تلاش‌گر هستند
وی با اعلام اینکه حمایت از مددجویان در دو طرح عادی و ممتازین پیگیری می‌شود گفت: شرایطی که تا به الان مطرح شد مربوط به طرح عادی بود در طرح ممتازین مادر لزوما سرپرست خانوار نیست و پدر در خانواده حضور دارد. ویژگی مهم این طرح مربوط به دانش‌آموز می‌شود که از هوش و تلاش بالا برخوردار است و معدلی بالای ۱۸ را کسب می‌کند. در اینجا، بنیاد نیکوکاری رایحه صرفا دانش‌آموز را تحت حمایت قرار می‌دهد و بر روی پیشرفت او متمرکز است.
تندگویان با اشاره به اینکه بنیاد رایحه از معدود خیریه‌هایی است که اجازه ورود به مدارس تهران را دارد گفت: در جذب و پذیرش مددجویان، محاسبه شاخص صورت می‌گیرد و به راحتی خانواده‌ها یا دانش‌آموزان را نمی‌پذیریم بلکه به مدارس شاخص و ویژگی دانش‌آموزان واجد شرایط را اعلام می‌کنم و دانش‌آموزی که ویژگی‌های مدنظر بنیاد نیکوکاری رایحه را داشته باشد، تحت حمایت قرار می‌دهیم! در این روند باید فرم‌های مخصوصی توسط خانواده و مدارس تکمیل شود و با ارائه مستنداتی که صحت اطلاعات وارد شده را تصدیق می‌کند به رایحه تحویل داده شود. بنده بعید می‌دانم که هیچ موسسه مردم‌نهاد دیگری به این شیوه مددجویانش را بپذیرد! در ادامه مسیر نیز، اطلاعات نیاز‌های اولیه و ثانویه خانواده، زمینه‌های توانمندی، فرم اشتغال مادر، تغذیه خانواده بر مبنای شرایط روز، امکانات بهداشتی، فرم مصاحبه دانش‌آموز، فرم توانمندسازی خانواده و…. به مددکار سپرده می‌شود تا با قدم‌هایی مشخص و موثر زمینه‌های توانمندسازی خانواده را فراهم کند.
وی اعلام کرد: سال گذشته در تهران و شهرستان‌ها هزار و صد دانش‌آموز از طریق مدارس، تحت حمایت‌هایی همچون تهیه لوازم التحریر، وعده‌های غذایی، لباس و … قرار گرفتند تا در مسیر پیشرفت تحصیلی به مانعی برخورد نکنند همچنین ۷۳۰ نفر از آنان از بورسیه تحصیلی کامل بهره‌مند گشتند.
رایحه با ساختار و فرایندی خاص اداره می‌شود
مدیرعامل بنیاد نیکوکاری رایحه با توضیح اینکه مدیریت بنیاد نیکوکاری رایحه فرایند خاص خود را دارد، گفت: تجربیاتی که در سال‌های مدیریت در حوزه‌های کلان به دست آوردم به من کمک کرد تا بتوانم سیستم فرایندسازی را بر اساس مطالعات علمی و پژوهشی در بنیاد نیکوکاری رایحه پایه‌گذاری کنم و حالا بسیار خرسندم که حتی اگر روزی نباشم رایحه به شکلی صحیح اداره می‌شود. روش‌اجرایی جذب و پذیرش، روش اجرایی حمایت از خانواده، طرح عادی و ممتازین، فرایند تحصیلی، ترخیص، اهداف کمی و کیفی، شرح وظایف‌ها، فرایند مددکاری، فرایند اشتغال و توانمندسازی، گزارش‌دهی و … تنها بخشی از این سیستم‌سازی صحیح است.
وی در توضیح برگزاری کارگاه‌ها آموزشی بنیاد نیکوکاری رایحه گفت: به صورت سالانه برای حدود ۳۵۰ زن‌سرپرست خانواده که تحت پوشش هستند هشت کارگاه آموزشی برگزار خواهد شد. چهار کارگاه به صورت عمومی و چهار کارگاه به صورت خصوصی که بین مددجو و مددکار برگزار می‌شود. در این کارگاه‌ها علاوه بر آموزش و آگاهی بخشی عزت‌نفس زنان نیز تقویت می‌شود.
موسس رایحه با اشاره به فعالیتهای کلینیک مشاوره بنیاد نیکوکاری رایحه اضافه کرد: روانشناسان ما به صورت مستمر در ارتباط با مددجویان هستند و از این طریق به آسیب‌‌شناسی می‌پردازند. اینکه خانواده با مشکلاتش در حضور یک متخصص روبه‌رو شود، برای حل آن قدمی بردارد و در مشکل خود غرق نشود از اهداف مهم ما تلقی می‌شود.
آمارهای کمی انسان را اغوا کرده و از کیفت دور می‌کند.
فاطمه تندگویان با اشاره به اینکه نگاه بنیاد نیکوکاری رایحه به فعالیت‌ها نگاهی کیفی است نه کمی، اظهار کرد: آمارهای کمی انسان را اغوا می‌کند تا جایی که تصوری به ذهن متبادر می‌شود که «فعالیتهای بسیاری انجام داده پس مسیر درستی را پیش گرفته است!» وقتی موسسات نیکوکاری عدد‌های بالایی را برای ارائه خدماتشان اعلام می‌کنند؛ می‌فهمم که از کیفیت فاصله گرفته‌اند. کیفت به راحتی به دست نمی‌آید بلکه منابع‌انسانی توانمند می‌خواهد حال اگر این منابع را به صورت داوطلبانه بخواهیم اوضاع سخت‌تر هم می‌شود. افزایش تعداد مددجویان تحت پوشش موجب افتخار نیست. موسسات اگر در این شرایط هستند باید مکث کنند و به ارزیابی فعالیتهای خویش بپردازند. این‌ها نصیحت نیست و خود را از موسسات دیگر جدا نمی‌دانیم. برای مثال در سال گذشته با ارائه گزارش‌ها متوجه شدیم که تعداد پروژه‌های بنیاد نیکوکاری از نظر کمی بالا رفته است، به راحتی از این موضوع رد نشدیم و به دنبال چرایی این اتفاق رفتیم تا از هدف اصلی خود دورنمانیم. اگر امروزه می‌بینیم که دولت فعالیتهای اثربخش انجام نمی‌دهد باید بدانیم که دلیلش عدم ایجاد زمینه نقد و بررسی فعالیت‌هاست. ما به عنوان موسسات مردم‌نهاد و خیریه به طور مستمر باید فعالیتهای خود را ارزیابی کنیم و در معرض نقد و بررسی قرار دهیم.
ایجاد بخش اقتصادی، آفت خیریه‌ها
فاطمه تندگویان با بیان این نظر که آفت خیریه‌ها ایجاد بخش اقتصادی با هدف پشتوانه مالی است تاکید کرد: اگر خیریه‌ها و موسسات مردم‌نهاد در کنار فعالیتهای نیکوکارانه خود بخشی را برای سودآوری و پشتوانه مالی خیریه ایجاد کنند به تدریج از هدف اصلی خود دور خواهند شد و خیریه در حاشیه قرار می‌گیرد. خیریه‌ها باید منابع مالی خود را از طریق جذب حمایت حامیان جذب کنند و در تمام مسیر اصل شفافیت گزارش‌دهی حفظ شود تا با بی‌اعتمادی جامعه و خیرین مواجه نشوند.
رایحه در ایجاد اشتغال نقش تسهیل‌گر دارد
وی با اشاره به خدمات توانمندسازی شغلی مددجویان اضافه کرد: در زمینه اشتغال در تهران خدمات آموزشی از جمله رشته‌های فنی‌و حرفه‌ای، خیاطی، آموزش مربی مهد کودک و پیش‌دبستانی، مراقبت از کودک و سالمند، طلاسازی، منبت‌کاری، تعمیر موبایل و … به مددجویان ارائه می‌شود که پس از مهار‌ت‌آموزی و اخذ مدرک معتبر آنان را به بازار کار وصل می‌کنیم. سرمایه‌های اولیه آنان برای آغاز کار نیز به صورت وام‌های قرض‌الحسنه و بلاعوض از طرف رایحه تامین خواهد شد. در شهرستان‌ها، کمی شرایط حوزه اشتغال متفاوت است و متناسب با نیاز و توانمندی محیط و بر اساس مطالعات پژوهشی پیش می‌رود.
فاطمه تندگویان گفت: ساناز نمونه موفقی از یک زن توانمند است که از قلعه‌گنج برای آموزش شیرینی‌پزی به تهران آمد و حالا در شهرش چهارمین قنادی‌اش را هم افتتاح کرده و در مقام یک کارآفرین فعالیت می‌کند. در همین شهر کارگاه خیاطی افتتاح شد که سفارشات بالایی دارد. در دهکهان «غذای گرم داداپز» هم نمونه موفق دیگری است که سفارشات عمده کارخانه و مراسمات را می‌پذیرد یا می‌توان به کاشت ۲۳۰۰ نهال برای ترویج باغ‌داری اشاره کرد. همینطور در این شهر ۲۳ نان‌پزی فعال است که موجب خودکفایی زنان سرپرست خانوار شده است. این نان‌پزی‌ها فرایند خاصی دارد. در روز پس از پخت، سرویس حمل نان‌ها را در سطح شهر توزیع می‌کند.
رایحه در ایجاد اشتغال نقش حمایت آموزشی و مالی دارد. خرید تجهیزات نیز به صورت مشارکتی انجام می‌شود. ما به مددجویان وام قرض‌الحسنه می‌دهیم و اگر تلاش برای درآمدزایی و نگه‌داشت شغل را شاهد باشیم، پرداخت یک‌سوم باقی‌مانده وام به عنوان تشویق بخشیده می‌شود.
چیزی که در زمینه اشتغال برای رایحه مهم دانسته می‌شود؛ «عدم تصدی‌گری» است. ما می‌خواهیم به عنوان یک تسهیل‌گر در کنار زنان باشیم تا روی پای خودشان بایستند. در ابتدا برای فروش محصولات در کنار افراد هستیم و پس از اثبات توانمندی، این حوزه را نیز به خودشان واگذار می‌کنیم.
تندگویان در ادامه با اشاره به توانمندی زنان در مناطقی همچون جنوب کرمان و سیستان و بلوچستان گفت: در این مناطق سوزن‌دوزی یکی از مهارت‌های زنان است که از لحاظ هنری و مالی از ارزش بالایی برخوردار است. این سوزن‌دوزی‌ها تا سال‌ها در انحصار لباس‌های بلوچ بود. بنیاد رایحه توانست بازار کاری را برای این هنر بیافریند که از انحصار بیرون آید و حتی صادر شود. به همین جهت پیشنهاد ساخت تابلوهایی هنری یا مهارت‌سوزن دوزی در مناطق نام‌برده داده شد و تعداد بالایی از این تابلوها توسط بنیاد رایحه به فروش رفت و عواید حاصل از آن نیز به دست خود تولیدکنندگان رسید.
وی ادامه داد: این رویکرد برای هنرهای دیگر نیز قابل اجرا است. برای مثال در بیجار گلیم‌های بسیار زیبایی بافته می‌شود که قیمت بالایی دارد و فروش آن سخت است. روزی در سالن اجلاس متوجه شدم با وجود اینکه کشور ایران از هنر صنایع دستی غنی است، تابلوهایی هنری از صنایع دستی ترکیه بر دیوارها به نمایش درآمده است. همان لحظه با خود گفتم «چرا این تابلوها به هنر خودمان مزین نباشد؟!» همین هم شد که به هنرمندان شهر بیجار سفارش تابلوگلیم‌هایی زیبا داده شد و در فروش تولیدات نیز همراهیشان کردیم.
گنجی مملو از رنج
فاطمه تندگویان در پایان بیان کرد: در سه دهه فعالیت نیکوکارانه‌ام هیچ زمان نبوده که بخواهم ناامید شوم و این حوزه را ترک کنم. مادرم را الگوی مقاومت می‌دانم و همیشه از او درس گرفته‌ام. باور من این است که هیچ بن‌بستی وجود ندارد مگر اینکه خودمان آن را ایجاد کنیم. باید بدانیم هیچ گنجی بدون رنج نیست و باید برای تجربه شعف نیکوکاری تلخی سختی‌ها را به جان بخریم.
